18 мая 2020 года - 100 гадоў з дня нараджэння Караля Вайтылы - Папы Яна Паўла ІІ.
Людзі ўсяго свету, не толькі католікі , але і іншых веравызнанняў, з павагай успамінаюць імя гэтага светлага Чалавека з вялікай літары. Праз малітву да Бога - асабістую і ў супольнасці са сваімі сучаснікамі - ён прызываў увесь свет да міласэрнасці, дабра, супакою і любові .
Сваё святарства і жыццё ён суцэльна даверыў апецы Божай Маці. Праз Яе імя ён заклікаў да праўдзівай чалавечнасці, бараніў безбаронных, нёс супакой туды, дзе былі войны. Быў Папам для ўсіх! Таму ва ўсім свеце людзі добрай волі будуць святкаваць юбілейную дату з дня нараджэння Папы Яна Паўла ІІ, які пакінуў на зямлі светлы след сваіх добрых спраў у імя Божае. Гэты год у Каталіцкім Касцёле на Беларусі прысвечаны Яну Паўлу ІІ. Іўеўская парафія таксама далучаецца да святкавання: малітвай у барэльефа Святому Пантыфіку, што ўстаноўлены на памятным знаку ў цэнтры горада. І успамінамі! Таму што сярод нашых парафіян ёсць тыя, каму пашчасціла быць на ўрачыстасцях у Рыме падчас святкавання 20-годдзя і 25-годдзя Пантыфікату Яна Паўла ІІ. У гэтыя дні прапаную ўсім паглядзець фільмы , прысвечаныя Яну Паўлу ІІ, якія будуць трасліравацца на регіянальным канале "Іўе ТВ". Калі ў вас не падключана кабельнае тэлебачанне, фільмы можна знайсці на канале YouTube : "Всецело Твой", памяти Иоанна Павла II (
) , "Иоанн Павел 2 - посол мира" (
). Няхай багацце навучання Святога Паўла ІІ і прыклад яго жыцця з Богам і Божай Маці будуць для нас заахвочаннем да сапраўднага чалавекалюбства і дабра. Ксёндз Ян Гавецкі, пробашч касцёла Святых Апосталавў Пятра і Паўла. Ян Павел II (1920-2005) Яго звалі Караль Вайтыла. Для сяброў проста Лёлек. Быць сябрам Караля ... хто б не хацеў? Каб мець (будучага) святога як сябра... Проста так. Тым больш, што гэты чалавек не цураўся людзей. Будучы маленькім хлопчыкам, ён заўсёды быў сярод сваіх сяброў. Потым, як святар, ён хацеў быць сябрам для ўсіх, хто мае ў ім патрэбу. Ён быў чулым і мудрым чалавекам. З дзяцінства ён даверыў сваё жыццё Богу ў штодзённай малітве, з якой прайшоў да канца. З настойлівым і даверлівым кантактам з Богам склалі трывалую аснову, на якой абапіралася яго місія жыцця. "Тут усё пачалося ..." Ён нарадзіўся 18 мая 1920 года ў Вадавіцах, мястэчку, размешчаным у 50 км ад Кракава. Яго бацька - Караль старэйшы - быў салдатам (паручнікам). Працаваў ваенным чыноўнікам, хаця яго вучоная прафесія была кравец. Маці - Эмілія, даглядала дом і выхоўвала дзяцей. У Караля быў 14-гадовы старэйшы брат - Эдмунд. У яго таксама была сястра Вольга, якая памерла неўзабаве пасля нараджэння. Ён быў ахрышчаны 19 чэрвеня 1920 г. у касцеле Ахвяры Найсвяцейшай Панны Марыі, з якім ён будзе цесна звязаны да канца знаходжання ў Вадавіцах. Пры хрышчэнні яго назвалі Караль-Юзэф. Бацькі з братам Яго бацькі былі добрымі, паважанымі і рэлігійнымі людзьмі. Маці была глыбока рэлігійнай і марыла, што адзін сын будзе лекарам, а другі - святаром, незалежна ад таго, у якім парадку. Эмілія была даволі хворай жанчынай. Яна памерла ва ўзросце 45 гадоў, калі Каралю было менш за 9 гадоў, а Эдмунду 23 гады - ён у той час скончыў медыцынскія даследаванні ў Кракаве. З гэтага часу Караля даглядаў бацька. Праз некалькі дзён пасля смерці жонкі ўдавец пайшоў разам з сынамі у суседнюю Кальварыю Забжыдоўскую, у санктуарый Маці Божай, каб даверыць іх Богу. Праз месяц Караль атрымаў першую Святую Камунію. Маленькі Караль кожны дзень хадзіў на Імшу перад школай, дзе служыў міністрантам. Пасля школы ён гуляў у футбол са сваімі сябрамі. Акрамя школьнай адукацыі, тата клапаціўся і пра інтэлектуальнае развіццё сына. Вучыў яго нямецкай мове, а таксама выхоўваў у ім патрыятызм, знаёмячы з гісторыяй Польшчы. Чулы хлопчык Ва ўзросце 10 гадоў Караль пачынае адукацыю ў мужчынскай дзіцячай сярэдняй школе ў Вадавіцах. Тут ён захапляецца паэзіяй і тэатрам. Наведвае заняткі ў школьным тэатральным клубе і з часам захапляецца акцёрскім майстэрствам. Таксама ён любіць спорт, фізічную актыўнасць на добрым прыкладзе старэйшага брата Эдмунда, які для Караля - вялікі аўтарытэт. На жаль, калі Каралю споўнілася 12 гадоў, яго любімы брат раптоўна памірае (у якасці маладога ўрача падчас догляду за хворымі ён заражаецца смяротнай шкарлятынай). "Калі Бог зачыняе дзверы, Ён адчыняе вакно" Вайтылы, бацька і сын, прыехалі ў Кракаў у 1938 г. Яны жылі са сваяком у падвале дома па вул. Тынецка, 10. Малады Караль працягвае вучобу і актыўна ўдзельні-чае ў пасяджэннях тэатральнага гуртка. У верасні 1939 г. нямецкія войскі ўварваліся ў Польшчу. Караль і іншыя студэнты сталі сведкамі арышту 183 выкладчыкаў універсітэта, якіх адправілі ў канцлагер. Каб пазбегнуць дэпартацыі на прымусовую працу ў Нямеччыну, ён пайшоў на працу ў кар'еры. Затым яго перавялі на хімічны завод "Солвей" у Борку Фалецкім. У той час Караль яшчэ вучыўся і ўдзельнічаў у рэпетыцыях падпольнага тэатра, заснаванага сябрам з сярэдняй школы з Вадавіцаў Мечыславам Катлярчыкам. Паўсядзённае жыццё Караля складалася не толькі з працы і тэатральных сустрэч, ён таксама нязменна клапоціцца пра сваю духоўнасць: наведвае Імшу ў суседнім касцёле ў Дэбніках. Тут ён сустракае Яна Тыраноўскага - мясцовага падзвіжніка і містыка, які вядзе ружанцовае кола пры парафіі. З гэтай пары ён стане духоўным кіраўніком Караля. Тыраноўскі знаёміць Караля з постаццю і духоўнасцю Святога Яна ад Крыжа і паглыбляе ў ім адданасць Марыі Маці Божай. У капліцы пры манастыры сясцёр Маці Божай Вастрабрамскай у Лагеўніках пасля працы у "Солвей" ён упершыню сутыкнуўся з гісторыяй сястры Фаўстыны Кавальскай і пачуў пра пакланенне Божай Міласэрнасці, становіцца яе руплівым прапаведнікам і абаронцам. У лютым 1941 г. яго бацька - апошні самы блізкі чалавек - раптоўна памірае. І Караль вырашае прысвяціць сваё жыццё святарству. Развітваецца з тэатрам. Двойчы спрабуе далучыцца да супольнасці "босых" кармелітаў. Аднак з-за вайны гэта было фармальна немагчыма. Караль Вайтыла паступае ў Кракаўскую духоўную семінарыю. Заняткі у семінарыі праходзілі не адкрыта і больш у завочным рэжыме. Студэнты - маладыя святары, а іх было мала - рызыкавалі жыццём падчас заняткаў у курыі па вуліцы Францысканскай. У 1944 г. , пасля пачатку Варшаўскага паўстання, нямецкія акупанты, баючыся аналагічнага сцэнарыя ў іншых польскіх гарадах, загадалі і ў Кракаве правесці мітынг, накіраваны на захоп усёй моладзі як патэнцыяльных паўстанцаў. Караль цудам пазбег арышту. Пасля гэтай падзеі князь Стэфан Сапега - арцыбіскуп Кракаўскі - сабраў усіх студэнтаў у бяспечным месцы - яны жылі ў архідыяцэзіяльнай курыі і скончылі там семінарыю. Пасведчанне святара Караль Вайтыла атрымаў пасля вайны, 1 лістапада 1946 г., у капліцы арцыбіскупскага палаца. На наступны дзень, пры гробе св. Леанарда ў Вавэльскім саборы - новы прэзбітэр а. Караль Вайтыла адправіў свае першыя тры святыя Імшы за сваіх памерлых. Праз некалькі дзён ужо ў Рыме ён працягвае тэалагічную навуку. Ксёндз-доктар дзядзька Караль Улетку 1948 г. ён вярнуўся з Рыму і пачаў душпастырскую працу ў парафіі ў Няговічах (вёска ў Кракаўскай дыяцэзіі). Таксама працягвае вучобу на тэалагічным факультэце Ягелонскага ўніверсітэта. Менш чым праз год, вясной 1949 г., яго перавялі ў Кракаў, у парафію св. Фларыяна. Тут ён арганізоўвае жыццё акадэмічнай душпастырскай апекі, праводзіць рэкалекцыі і штотыдня праводзіць акадэмічную святую Імшу. Ён ходзіць са студэнтамі на экскурсіі ў горы. Камуністычныя ўлады не спрыялі касцёлу і веры, каб пазбегнуць падазрэнняў, маладыя студэнты клікалі ксяндза Караля "дзядзька". Падчас гэтых паездак вечарамі адбываліся дыскусіі на розныя тэмы, важныя для моладзі. Плёнам гэтых дыскусій стала кніга "Любоў і адказнасць", якую напісаў "дзядзька" Караль. Вайтыла знайшоў агульную мову не толькі з моладдзю, але і з навукоўцамі, медыкамі і выкладчыкамі. У той жа час пад псеўданімам ён піша вершы і публікуе артыкулы ў друку. Ён быў таксама выкладчыкам Люблінскага каталіцкага універсітэта:выкладаў этыку. Улетку 1958 г., ва ўзросце 38 гадоў, ён быў прызначаны дапаможным біскупам Кракаўскай архідыяцэзіі. Totus Tuus 28 верасня 1958 г. Караль атрымаў біскупскае пасвячэнне ў Вавэльскім саборы. У гэты дзень біскуп Караль Вайтыла даручае ўсё сваё служэнне Маці Божай, зрабіўшы словы "Тотus Тuus" ("Цалкам Твой") сваім біскупскім, а потым папскім заклікам. Апроч звычайных біскупскіх абавязкаў ён асабліва ўважлівы да моладзі. Ён таксама быў ініцыятарам усеагульнай арганізацыі курсаў да шлюбу. У 1962 годзе біскуп Караль Вайтыла адправіўся ў Рым для ўдзелу ў Другім Ватыканскім Саборы пад кіраўніцтвам Папы Яна XXIII. Тут ён асабліва закрануў тэму душпастырства ў сучасным свеце. Падчас аднаго з пасяджэнняў, 3 чэрвеня 1963 г., памірае Ян XXIII. Яго пераемнікам становіцца Папа Павел VI, які прызначае біскупа Караля Вайтылу арцыбіскупам Кракава. Урачыстасць адбылася 8 сакавіка 1964 г., а праз тры гады папа прызначае яго кардыналам. Нягледзячы на тытулы, ён не аддаляецца ад людзей, у ім заўжды адчуваецца пачуццё вялікай адказнасці за даручаную яму місію. Большую частку сваёй увагі ён засяроджвае на моладзі, да якой ставіўся як да "солі зямлі і святла свету". Падтрымлівае любыя формы маладзёжнага душпастырства. Ён любіў музыку, любіў спяваць і меў непаўторнае пачуццё гумару. Гэта заставалася з ім і тады, калі стаў Папам. Habemus papam 16 кастрычніка 1978 г. кардынал Караль Вайтыла быў абраны пераемнікам св. Пятра. Ён прыняў імя Ян Павел II ... і Марыю як апякунку сваёй місіі ў Касцёле. Першы за сто гадоў Папа не італьянец. Першы польскі Папа. Першы Папа-паломнік. Першы, хто потым "пересёк Зямлю 40 разоў", каб мець магчымасць сустрэць кожнага чалавека, які прагне любові, павагі і міру. Першы Папа ў папамабіле. Першы папа шматлікіх "прэм'ерных" сустрэч і падзей. Малады духам, дзякуючы моладзі. Дзеля будучыні, ён ініцыяваў сістэматычныя сустрэчы з моладдзю з усяго свету. Сусветны дзень моладзі ўпершыню быў праведзены ў Рыме ў 1985 г. Апошні сусветны дзень моладзі адбыўся 22-27 студзеня 2019 г. у Панаме. За час свайго служэння Папа здзейсніў 146 апостальскіх візітаў на тэрыторыі Італіі, 104 замежныя візіты, абвясціў 1338 чалавек благаслаўлёнымі і 482 чалавекі - святымі. Subito santo! Караль Вайтыла не змяніў свайго стылю ці душпастырскай практыкі ў Касцёле. У выснове яго жыцця - нязменнай з дзяцінства - была малітва, яго асабісты кантакт з Богам, бо Богу ён даверыў моладзь з усяго свету. Нават на смяротным ложы ён згадваў пра маладых людей, якія тысячамі прыходзілі на плошчу Св.Пятра, каб падтрымаць яго ў апошнія хвіліны жыцця. За два дні да смерці Ян Павел ІІ даручыў Касцёл і свет Божай Міласэрнасці. У спецыяльнай тэлеграме ад 31 сакавіка 2005 года на ўрачыстасць Божай Міласэрнасці ў Лагеўніках ён, між іншым, напісаў: "Жадаю зноў даручыць гэтай Любові Касцёл і свет, усіх людзей на ўсёй зямлі, а таксама сябе самога ў маёй слабасці".Гэтая тэлеграма была прачытана на наступны дзень пасля смерці Папы - у нядзелю, 3 красавіка. Пантыфікат 264-га наступніка святога Пятра працягваўся 26 гадоў, 5 месяцаў і 16 дзён. Ён стаў трэцім па працягласці ў гісторыі Касцёла пасля святога Пятра і Пія ІХ. У агульных аўдыенцыях з Янам Паўлам ІІ узялі ўдзел каля 18 млн. чалавек. Ян Павел II памёр 2 красавіка 2005 года ў 21.37, напярэдадні свята Божай Міласэрнасці. Падчас развітання з ім на плошчы св. Пятра ў Рыме людзі трымалі ў руках таблічкі з надпісам: "Santo subito!" - "Святы неадкладна!" Працэс беатыфікацыі пачаўся праз месяц пасля пахавання. Праз шэсць гадоў ён быў блаславёны - 1 мая 2011 г., у свята Божай Міласэрнасці, праз яго наступніка Папу Бенедыкта XVI. Праз тры гады, кананізаваны Папам Францішкам - 27 красавіка 2014 г., таксама ў нядзелю Божай Міласэрнасці. Св. Ян Павел II - заступнік сем'яў і Сусветных дзён моладзі. Што датычыцца значэння пантыфікату Яна Паўла II для нашай краіны, то ён заснаваў структуры Каталіцкага касцела на Беларусі, а таксама прызначыў першага Апостальскага адміністратара для католікаў Беларусі Тадэвуша Кандрусевіча, а пасля і першага ў гісторыі нашай краіны кардынала Казіміра Свёнтка. Ян Павел II добра ведаў пакутную і няпростую гісторыю Каталіцкага Касцёла ў нашай краіне, называў гэты Касцёл "умілаваным", цаніў і паважаў людзей. Падрыхтаваў ксёндз касцёла св. апосталаў Пятра і Паўла Артур Валчкевіч.
